☺ ☺ ☺ မဂၤလာပါ ဘ၀နဲ႕ ဆႏၵ တစ္ထပ္တည္းၾကပါေစ ☺ ☺ ☺

^☺^☺^☺^☺^☺^☺^ ဖရက္စ္ သီခ်င္းမ်ား ^☺^☺^☺^☺^☺^☺^

Album ---{ 1 }

စဥ္

( ၁ )

( ၂ )

( ၃ )

( ၄ )

( ၅ )

( ၆ )

( ၇ )

( ၈ )

( ၉ )

( ၁၀ )

သီခ်င္းေခါင္းစီး

ေၾကကြဲရလိမ့္မယ္

ႏွလံုးသားခ်င္းထိခဲ့တယ္

ငါ့ရဲ႕အနား

မုန္းခုိင္းတုိင္းမမုန္းႏုိင္ဘူး

ေႏြဦးကဗ်ာ

ဖူးစာရွင္

WAKA WAKA 2010

ေက်းလက္ေတာတန္း

ကုိယ္ရံေတာ္

ရုိးသားခ်င္တယ္

သီဆုိသူ

L ဆုိင္းဇီ

လင္းနစ္

ဒုိ ေရ မီ

မာရဇၨ

ၾကဳိးၾကာ

ေနေန

Shakia

ထြဏ္းခမ္း

ေရႊရည္ျဖဳိးေမာင္

ဆုန္သင္းပါရ္

Album ---{ 2 }

စဥ္

( ၁၁ )

( ၁၂ )

( ၁၃ )

( ၁၄ )

( ၁၅ )

( ၁၆ )

( ၁၇ )

( ၁၈ )

( ၁၉ )

( ၂၀ )

သီခ်င္းေခါင္းစီး

ဗုဒၶံ ဓမၼံ သံဃံ

သူငယ္ခ်င္း

အခ်စ္ၿမွား

တစ္သက္လံုးအတြက္

ဘယ္ေတာ့မွမေမ့

တြဲလက္မ်ား

ပထမဆံုးခ်စ္သူ

မဟာ ( ၁ )

ေမွ်ာ္လင့္ရင္းနဲ႕

ငါ့ရင္ခြင္ကုိ

သီဆုိသူ

စုိးပိုင္

ညဏ္လင္းေအာင္

ဗန္းေသာ့ဒ္က်င္း

စုိင္းလိတ္

မင္းမင္း ၊ သိီရိခင္ေဇာ္

ထူးအယ္လင္း ၊ မီးမီးခဲ

စႏီၵ

ေဇာ္၀င္းထြဋ္

ရွင္ဖုန္း ၊ N ကုိင္ရာ

ေဇာ္၀င္းထြဋ္

Album ---{ 3 }

စဥ္

( ၂၁ )

( ၂၂ )

( ၂၃ )

( ၂၄ )

( ၂၅ )

( ၂၆ )

( ၂၇ )

သီခ်င္းေခါင္းစီး

၀ဋ္ေၾကြး

အခ်စ္ရိပ္ညေန

မ်က္ႏွာ

ကာရံမဲ့အခ်ိန္မ်ား

တကယ္ပဲလဲ နင္မခ်စ္ပဲနဲ႕

ခ်စ္သူ႕အနား

ေၾကြလြင့္ရေတာ့မယ္

သီဆုိသူ

ေဇာ္၀င္းထြဋ္

၀ုိင္းစုခုိင္သိန္း

အိုင္အမ္ဘီ

၀ုိင္၀ုိင္း

ခ်မ္းခ်မ္း

ဘန္နီၿဖဳိး

အိမ့္ခ်စ္

Wednesday, January 7, 2009

အရိယာ ၀ိဇၨာ ႏွင့္ ေလာကီ၀ိဇၨာ....။

အရိယာ၀ိဇၨာနဲ႕၊ အျခားေသာ ၀ိဇၨာလွဳိင္းမ်ားကုိ ေရာေထြးမသြားေစရန္ မွတ္သားထားေသာ တစ္ခ်ဳိ႕တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းကို တင္ျပလုိက္ပါတယ္။
၀ိဇၨာပရိယာယ္ကို လယ္တီဆရာေတာ္ ဘုရားၾကီးက အသိ၊ အလိမၼာ၊ ညဏ္၊ ပညာ၊ ၀ိဇၨာ၊ အေမာဟ ဆုိျပီးေျခာက္မ်ဳိးျပထားပါတယ္။ ဒါက တရား အေနနဲ႕ ေျပာထားတာပါ။ အဲ့ဒီ အသိတရား၊ အလိမၼာတရား၊ ညဏ္ပညာတရားရွိသူကို ၀ိဇၨာပုဂၢဳိလ္၊ ၀ိဇၨာမုိရ္လုိ႕ ေခၚပါတယ္။ လယ္တီဆရာေတာ္ ဘုရားၾကီးက ေဗဒ ၀ိဇၨာ၊ ေဗဒင္၀ိဇၨာ၊ မႏၱ၀ိဇၨာ၊ မႏ ၱာန္၀ိဇၨာ၊ ဂႏၶာရီ၀ိဇၨာ၊ ေလာကီယ ၀ိဇၨာ၊ အရိယ ၀ိဇၨာဆုိျပီး ငါးမ်ဳိးျပထားပါတယ္။
၁။ သာမေဗဒင္ အစရွိတဲ့ ေဗဒင္ေလးမ်ဳိးကို တတ္ကၽြမ္းသူကို ေ၀ဒ၀ိဇၨာ၊ ေဗဒင္ ၀ိဇၨာလုိ႕ ေခၚပါတယ္။
၂။ ေ၀ဒက်မ္း(ေဗဒင္က်မ္း) မွတစ္ပါးေသာ ဂါထာမႏၱရားက်မ္း၊ ေဆးက်မ္း၊ ႏႈတ္မူ႕ပညာ၊ လက္မူ႕ပညာ စေသာ ပညာရပ္မ်ားကို တတ္ကၽြမ္းသူကို မႏၱာန္၀ိဇၨာမုိရ္ လို႕ေခၚပါတယ္။
၃။ ေဆး၀ိဇၨာ အင္း၀ိဇၨာ၊ ျပဒါး၀ိဇၨာ၊ သံ၀ိဇၨာ ဟူ၍ ၀ိဇၨာဓရက်မ္းမ်ားမွ လာေသာ ဓနသိဒိၶ၊ ပထ၀ီသိဒိၶ၊ ဥဒကသိဒိၶ၊ အကာသသိဒိၶ၊ အာယုသိဒိၶ၊ စိႏၱာမယသိဒိၶမ်ဳိးသုိ႕ ေပါက္ေရာက္သျဖင့္ နတ္၊ သၾကား၊တုိ႕ရဲ႕ အဘိညာဥ္တန္ုခိးတုိ႕ႏွင့္ အလားတူ တတ္စြမ္းႏုိင္ေသာ ၀ိဇၨာမ်ဳိးဟူသမွ်ကို ဂႏၶာရီ၀ိဇၨာမုိရ္လုိ႕ ေခၚပါတယ္။ ဒီဂႏၶာရီ ၀ိဇၨာလုိင္းကုိ လုိက္ေသာသူမ်ားသည္ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ၊ ရတနာသံုးပါးကုိ မိမိကုိယ္၌ အျမဲထံုေစ၍ တန္ခုိးၾကီးေသာ သစ္ပင္ေစာင့္နတ္၊ ေျမေစာင့္နတ္၊ ေတာေစာင့္နတ္၊ ေတာင္ေစာင့္နတ္၊ တုိ႕ကုိလည္းေကာင္း၊ မႏၱရား၊ အင္းအုိင္ မ်ဳိးတုိ႕ကို အုပ္စိုးေသာ ၀ိဇၨာေဒ၀နတ္တုိိ႕ကို လည္ေကာင္း ၊ သုိက္သမုိင္း၀င္ ေဆးပင္မ်ဳိး၊ ေက်ာက္ဓာတ္မ်ုိးတုိ႕ကို အုပ္စိုးေသာ ၾသသဓိေဒ၀ နတ္တုိ႕ကုိလည္ေကာင္း ရင္၀ယ္သားကဲ့သုိ႕ ခ်စ္ခင္ ကၽြမ္း၀င္ ေလးျမတ္ေအာင္ မိတ္ေဆြဖြဲ႕ႏုိင္ပါမွ ထေျမာက္ေအာင္ျမင္ပါတယ္။ အဲ့ဒီ ဂႏၶာရီလုိင္း ေအာင္ျမင္သြားရင္လဲ နတ္တုိ႕၏ ကမၼ၀ိပါကဇိဒိၶ တန္ခုိးကုိပင္ လြမ္းမုိးႏဳိင္ေသာ ၀ိဇၨာမယိဒိၶတန္ခုိးမ်ဳိးျဖစ္ခဲ့၍ နတ္တုိ႕မနာလုိ ရွိတတ္ပါတယ္ မနာလုိရွိတတ္တဲ့အတြက္ အသက္အႏၱရာယ္၊ ေဆး၀ါး၏ အႏၱရယ္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ခုသာသာနာေတာ္မွာ ထင္းရွာတဲ့ ပိလိႏၵ၀စၧေထရ္ဟာ စူ႒ာဂႏၶရီ ၀ိဇၨာမုိရ္ျဖစ္ပါတယ္ အဲ့ဒီ ၀ိဇၨာမ်ဳိးဟာ မဟာဂႏၶရီ၀ိဇၨာေခၚတဲ့ ဘုရား၊ ရဟႏၱမ်ားႏွင့္ ဆံုတဲ့အခါ္ သူတို႕ရဲ႕ တန္ခုိးမ်ားျပယ္သြားပါတယ္ အဲ့ဒါေၾကာင့္ ဘုရားရွင္ထံ ခ်ဥ္းကပ္ ရဟန္းျပဳတဲ့အခါမွာ ရဟႏၱာအရွင္ ပိလိႏၵ၀စၧလုိ႕ ေက်ာ္ၾကားပါတယ္ ။ ေလာက၌ ဂႏၱာရီ၀ိဇၨာမုိရ္ဆုိတာ ရွိပါတယ္ တန္ခုိးၾကီးပါတယ္၊ လူသားပင္ျဖစ္ပါတယ္၊ လူျပည္မွာပဲ ေနပါတယ္ ဘံုသီးျခားမရွိပါဘူး၊ ထြက္ရပ္မေပါက္ပါဘူး။ ၀ူ႒ာဂႏၶာရီ ၀ိဇၨာတုိ႕ ဘယ္ေလာက္ပဲ အစြမ္းထက္ပါေစ ျမတ္စြာဘုရားႏွင့္ ဘုရားတပည့္သာ၀က မဟာဂႏၶာရီ၀ိဇၨာမ်ားေလာက္ တန္ခုိးအစြမ္းမထက္ပါဘူး။
ေနာက္ျပီး ၀ိဇၨာညစ္မ်ားလဲ ရွိပါေသးတယ္။ ဇဋိလသူေဌးၾကီးရဲ႕ အေဖဟာ စူ႒ဂႏၶာရီ၀ိဇၨာျဖစ္ပါတယ္ သူေဌးသမီးနဲ႕ေပါင္းေဖာ္ျပီး ပစ္ထားရမွ ေမြးဖြားကာ ေမြးဖြားကာ အတိတ္ကံအားေလ်ာစြာ ဇဋိလ သူေဌးလုိ႕ ျဖစ္လာပါတယ္ ၀ိဇၨာမလုိ႕ ျဖစ္တာမဟုတ္ပါ။ တာေနာယကၡဆုိတဲ့ ဘီလူူးၾကီးလဲ လူသားဇနီးကုိ ေရႊၾကဳတ္ထဲ ထည့္ျပီး ၀မ္းထဲမ်ဳိထားတာကို ၀ိဇၨာမုိရ္ ၾကာခုိပါတယ္ ေနာက္ထက္၀ိဇၨာမုိရ္ တစ္ဦးဆုိရင္ ဗာရာဏသီမင္းရဲ႕ မိဖုရားကို ျပစ္မွားခဲ့ဖူးပါတယ္။ ယခုေခတ္ လူေျပာမ်ားၾကတဲ့ ၀ိဇၨာလဳိင္းဆိုတာကေတာ့ ၀ူ႒ာဂႏၶာရီ ၀ိဇၨာလွုိင္းျဖစ္ပါတယ္ အမွန္အကန္ထက္ အတုေတြမ်ားပါတယ္၊ လမ္းစဥ္အတိအက်မသိပါ၊ ရမ္းေနၾကတာမ်ားပါတယ္။
၄။ ဒီစူ႒ာဂႏၶာရီ ၀ိဇၨာလွုိင္းထက္ သာတာက ေလာကီယ၀ိဇၨာျဖစ္ပါတယ္ ဒီ၀ိဇၨာေတြဟာ သာသနာပ အခါမွာလည္း သရဘဂၤအစရွိတဲ့ ရေသ့ဆရာၾကီးေတြဟာ ကသုိဏ္းစ်ာန္တုိ႕ကုိ ရျပီး ႏုိင္ႏွင္းျပီးေနာက္ အားထုတ္လုိ႕ရအပ္တဲ့ တန္ခုိးအမ်ဳိးမိ်ဳးဖန္ဆင္းႏိုင္တဲ့ ကုဒိၶ၀ိဓ အဘိညာ၊ နတ္မ်က္စိနဲ႕တူတဲ့ ဒိဗၺစကၡဳ အဘ္ိညာ၊ နတ္နားနဲ႕တူတဲ့ ဒိဗၺေသာတ အဘိညာ၊ သူတစ္ပါး စိတ္ကို သိတဲ့ ေစေတာပရိယ အဘိ္ညာ၊ ေနခဲ့ျပီတဲ့ ခႏၶာကို ျပန္သိႏုိင္တဲ့ ပုေဗၺနိ၀ါသာႏုႆတိ အဘိညာ စသျဖင့္ အဘိညာတုိ႕ကို ေလာကိယ၀ိဇၨာလုိ႕ ေခၚပါတယ္ ယခုေခတ္လူေျပာေနေသာ ၀ိဇၨာလွဳိင္းဆိုသည္မွာ ဒီလွုိင္းမ်ဳိးမဟုတ္ပါ။ ဒီေလာကိယ၀ိဇၨာလုိင္းကေတာ့ လုိင္းေကာင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရား ၊ ပေစၥကဗုဒၶ၊ အရိယာသာ၀ကတုိ႕ႏွင့္လည္း ဆက္ဆံပါတယ္ ဘုရား ၊ ပေစၥကဗုဒၶ၊ အရိယာသာ၀ကတုိ႕ ရအပ္၊ ေရာက္အပ္ေသာ ၀ိဇၨာသံုးပါး၊ ၀ိဇၨာရွစ္ပါးတုိိ႕မွာ အၾကဳံ၀င္ပါတယ္။ သာသနာပ အခါ၌ အေလာင္းေတာ္္မ်ားသည္ ဒီေလာကိီယ ၀ိဇၨာလုိင္းကုိ လုိက္ၾကျပိး သာသနာပ သာသနာတြင္း ႏွစ္ဌာန၌ လုိက္ႏုိ္င္တဲ့ လုိင္းျဖစ္ပါတယ္။
၅။ သာသနာတြင္း အခါမွာမူ ဒီေလာကီယ၀ိဇၨာလုိင္းကုိ မလုိက္ၾကေတာ့ပဲ အရိယ၀ိဇၨာလုိင္းကိုသာ လုိက္ၾကပါတယ္။ အရိယ၀ိဇၨာလုိင္းဆုိတာ အနိစၥ၀ိဇၨာ၊ ဒုကၡ၀ိဇၨာ၊ အနတၱ၀ိဇၨာ၊ မဂၢ၀ိဇၨာ၊ ဖလ၀ိဇၨာ တုိ႕ျဖစ္ပါတယ္၊ စတုသစၥာညဏ္ေလးပါးကုိ ဆုိလုိျခင္းျဖစ္ပါသည္။ လုိက္စားသင့္ေသာလုိင္းျဖစ္ျပီး ဒီအရိယာ၀ိဇၨာလုိင္းဟာ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ အတြင္း၌သာ ထေျမာက္ေပါက္ေရာက္ႏုိင္ေအာင္ ၾကံေဆာင္ႏုိင္ပါတယ္။ ဗုဒၶသာသနာပ၌တြင္မူ ပေစၥက ဗုဒၶအရွင္ျမတ္တုိ႕ကို ခ်န္ထားျပီး လူ၊ နတ္၊ ျဗဟၼာတုိ႕ ထေျမာက္ေအာင္ ၾကံေဆာင္အားထုတ္ႏဳိင္ေသာ အခြင့္အလမ္းမရွိပါဘူး။ ယခုၾကဳံေတြ႕ေနရေသာ သာသနာေတာ္ ငါးေထာင္ဆုိတဲ့ ေခတ္သမယသည္ အရိယ၀ိဇၨာတုိ႕၏ ေခတ္သမယခ်ည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအရိယ၀ိဇၨာလုိင္းကုိ ထေျမာက္ေအာင္အားထုတ္ႏုိင္သူသာလွ်င္ ဘုရာကုိ ဖူးေျမာ္ရေသာ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ကို ေတြ႕ၾကဳံရေသာသူ လုိ႕ဆုိထုိက္ပါတယ္။
အခ်ဳပ္ကုိေျပာရမယ္ဆုိရင္ ၀ိဇၨာငါးမ်ဳိး ရွိပါတယ္။ ဒီငါးမ်ဳိးလုံးဟာ လူ႕ဘံုမွာရွိပါတယ္၊ လူသာမ်ားပင္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ၀ိဇၨာလုိင္း ငါးမ်ဳိးအနက္ ေ၀ဒ၀ိဇၨာလုိင္းကို အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း အျဖစ္ လုိက္ၾကပါတယ္။ မႏၱယ၀ိဇၨာ (သုိ႕) မႏၱ ာန္၀ိဇၨာလုိင္းႏွင့္ ဂႏၶာရီ၀ိဇၨာလုိင္း (သုိ႕) စူ႒ာဂႏၶာရီ၀ိဇၨာလုိင္းကို အခ်ဳိ႕က နိဗၺာန္အျမန္ေရာက္တဲ့ လုိင္းဟု ထင္ျပီး လုိက္ၾကပါတယ္။ မဟုတ္ပါ။ မွားပါသည္ မလုိက္သင့္ပါ။ ေလာကီယ၀ိဇၨာလုိင္းသည္ ဘုရား၊ ပေစၥကဗုဒၶ၊ အရိယာသာ၀က တုိ႕ႏွင့္ဆက္ဆံေသာလုိင္းျဖစ္ပါတယ္ လုိက္သင့္ေသာလုိင္းျဖစ္ပါတယ္ သုိ႕ေသာ္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္တြင္း၌ သူထက္အေရးၾကီးေသာ သံသရာ၀ဋ္ဆင္းရဲမွ လြတ္ကင္းႏဳိင္ေသာ အရိယ၀ိဇၨာလုိင္းကုိသာ လုိက္စားသင့္ဆံုးျဖစ္ပါတယ္။

Sunday, January 4, 2009

ေမတၱာဘာ၀နာ ပြားျခင္းအတြက္ ရွိရမည့္စိတ္ထား။

ျဗဟၼာစိုရ္း တရားျဖစ္ေသာ ေမတၱာ၊ ဂရုဏာ၊ မုဒိတာ၊ ဥေပကၡာ (၄)ပါးသည္ လူတုိင္းလူတုိင္း၏ ႏွလံုးသားတြင္ ရွိသင့္ေသာ စိတ္ေန စိတ္ထားျဖစ္ပါသည္။ တစ္ဖန္ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ ျငိမ္းေအးမူ႕ႏွင့္ ေလာကၾကီး ျငိမ္းခ်မ္းေစေရးအတြက္ အေျခခံအၾကဆံုးႏွင့္ အလုိအပ္ဆံုးေသာ တရား(၄)ပါးပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ကုိယ္ရဲ႕ သႏၱာန္မွာ ျငိမ္းခ်မ္းမူ႕ေတြမရွိရင္ ေမတၱာဘာ၀နာ ပြားမ်ားဖို႕႕ ေမတၱာျဖစ္ဖို႕ ေတာ္ေတာ္ခက္ခဲပါတယ္ ဒါေၾကာင့္ လူတစ္ဦးအေနနဲ႕ သတၱ၀ါးမ်ားအေပၚ ေမတၱာဘာ၀နာ ပြားမ်ားမယ္ဆုိရင္ အရင္ဆံုး မိိမိသႏၱာန္မွာ ရွိရမယ့္ အရာမ်ားကုိ တင္ျပေပးလုိက္ပါတယ္။
ေမတၱာသည္ ၀ိေသသ ျဖစ္ျပီး ေပမ သည္ သာမညျဖစ္ပါသည္။
ေပမအား သံုးမ်ဳိးခြဲျခားထားပါသည္
၁။ တဏွာေပမ။
၂။ ေဂဟသိတေပမ။
၃။ ေမတၱာေပမ။ ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။

ေမတၱာပြားလုိသူမ်ားသည္ ေအာက္ပါ အေၾကာင္းမ်ားႏွင့္ ျပည့္စံုသူ ျဖစ္ပါက ေမတၱာဘာ၀နာ အစြမ္း ပိုထက္ျမတ္ပါသည္။
(၁) သေကၠာ။ ။ စြမ္းႏုိင္သူျဖစ္ရမယ္။ ယံုၾကည္သဒၶါရွိသူ၊ က်န္းမာသူ၊ ရုိးသားေျဖာင့္မတ္သူ၊ မစဥ္းလဲ မလွည့္ျဖားတတ္သူ၊ အားထုတ္မူ႕ လံုးလ၀ီရိယရွိသူ၊ ညဏ္ပညာရွိသူ ျဖစ္ရမယ္ဆုိတဲ့ ငါးခ်က္နဲ႕ ျပည့္စံုသူကုိ ေခၚပါတယ္။ အခ်ဳပ္ဆိုရေသာ သဒၶါ၊ ၀ိီရိယ၊ သမာဓိ၊ ပညာ ငါးျဖာေသာ စြမ္းအားပင္ျဖစ္သည္။
(၂)ဥဇူ။ ။ ေျဖာင့္မတ္သူ။ ကုိယ္မူရာ၊ ႏႈတ္မူရာ၊ စိတ္မူရာ ေျဖာင့္မတ္ရမည္။
(၃) သုဟုဇူ။ ။ အလြန္ေျဖာင့္မတ္သူ။ ကုိယ္၊ႏႈတ္၊စိတ္ သံုးပါးလံုး အလြန္ေျဖာင့္မတ္ရမည္။ ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲသူ လွည့္ျဖားတတ္သူမ်ားဟာ သတၱ၀ါေတြအေပၚ ေမတၱာမထားႏုိင္ပါ။
(၄) သု၀စ။ ။ ဆုိဆံုးမလြယ္သူ။ ပညာရွိတုိ႕၏ အဆံုးအမႏွင့္ အဆံုးအမေပးသူကို ခံယူတတ္ရမည္။ ပညာရွိတုိ႕အဆံုးအမကို မလုိက္နာ၊ တင္းမာေနေသာ စိတ္ရွိသူဟာ ေမတၱာျဖစ္ဖုိ႕ မလြယ္ပါဘူး။
(၅) မုဒု။ ။ ႏူးညံေပ်ာ့ေပ်ာင္းသူ ျဖစ္ရပါမယ္။ ကုိယ္၊ ႏႈတ္၊ စိတ္ သံုးပါးလုံုး ႏူးညံေပ်ာ့ေျပာင္းရမည္. တင္းမာျခင္းရဲ႕ ဆန္႕က်င့္ဖက္ ႏူးညံေပ်ာ့ေပ်ာင္းျခင္းမ်ဳိးကုိ ဆုိလုိပါတယ္။ ကုိယ္၊ ႏႈတ္၊ စိတ္ တင္းမာခတ္ထန္သူဟာ ေမတၱာမျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။
(၆) အနတိ မာနီ။ ။ မာန ကင္းစင္ရမည္၊ မာန္ေထာင္လြာျခင္း မရွိသူ ျျဖစ္ရပါမယ္။ အမ်ဳိးအႏြယ္ စေသာ မာန္ျဖစ္ေၾကာင္း ၀တၳဳတုိ႕ႏွင့္ တစ္ပါးသူမ်ားအေပၚ မထီမဲ့ျမင္ မျပဳသူကို ေခၚပါတယ္။ မာန္နေထာင္လြားသူဟာ သူတစ္ပါးကို မိမိႏွင့္ မတူမတန္ သေဘာထားကာ အဖက္မလုပ္ အေရးမစိုက္တတ္ပါ ဒီသေဘာဟာ ေမတၱာကင္းမဲ့ျခင္းရဲ႕ လကၡဏာျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီလူမွာ ေမတၱာတည္ရာ ေမတၱာကိန္းရာ မျဖစ္ႏဳိင္ပါ။
(ရ) သႏၱဳႆက။ ။ ရတတ္သမွ်၊ ရွိတတ္သမွ်၊ ျဖစ္သမွ်ႏွင့္ တင္းတိမ္ေက်နပ္သူ ျဖစ္ရမယ္။ ေရာင့္ရဲတတ္သူျဖစ္ရမည္။
(၈) သုဘရ။ ေမြးျမဴရလြယ္ကူသူ ျဖစ္ရမယ္။ ေက်ြးသမွ်၊ ေပးသမွ်၊ ၾကဳံသမွ်၊ ရသမွ်ႏွင့္ မေက်နပ္ႏိုင္သူကုိ ဒုဗၻရ- ေမြးျမဴခက္သူလုိ႕ ဆုိပါတယ္။ ဆန္႕က်င္ဖက္ကုိေတာ့ သလႅဟုက ၀ုတိၳ-ေမြးျမဴလြယ္သူ လုိ႕ဆုိပါတယ္။ ေမြးျမဴလြယ္သူမွသာ ေမတၱာစိတ္ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။
(၉) အပၸကိစၥ။ ။ကိစၥနည္းသူျဖစ္ရပါမယ္။ မိမိအတြက္လဲကိစၥနည္းရမယ္ သူတစ္ပါးအတြက္လဲကိစၥနည္းသူ ျဖစ္ရပါမယ္။ ေမတၱာေရွ႕သြားအက်င့္မ်ားတြင္ ကိစၥနည္းပါးသူသည္ တစ္ပါး ပါေနတာကို သတိထားရပါမယ္။
(၁၀) သလႅဟုက ၀ုတိၱ။ ။ ။ သုိမွီျခင္းနည္းပါး၍ ေပါ့ပါးေသာ အသက္ေမြးမူ႕ရွိရမယ္။
(၁၁) သႏိၱျႏၵီယ။ ။ တည္ၾကည္ျငိမ္သက္ေသာ ကုေျႏၵရွိသူ ျဖစ္ရမယ္။ မ်က္စိ၊ နား၊ ႏွာေခါင္း၊ လွ်ာ၊ ကိုယ္၊ စိတ္ တုိ႕နဲ႕ပက္သက္ျပီး ကိုယ္ၾကဳိက္တဲ့အာရုံေတြ႕ၾကဳံတဲ့အခါ ရာဂမျဖစ္ေအာင္၊ ကုိယ္မၾကဳိက္တဲ့ အာရုံနဲ႕ေတြ႕ၾကဳံတဲ့အခါ ေဒါသ မျဖစ္ရေအာင္ ေစာင့္စည္းရျခင္းျဖစ္တယ္။ ဒီအရုံေတြနဲ႕ ေတြ႕တုိင္း ရာဂ၊ ေဒါသ ျဖစ္ေနသူက မျငိမ္သက္သူ လႈပ္ရွား ပ်ံလြင့္လ်က္ရွိေသာ ကၠဳေျႏၵမရွိသူျဖစ္တယ္။ ဒီလုိပုဂၢဳိလ္က ေမတၱာပြာေသာ္လည္း ေမတၱာေရာက္ရန္ မလြယ္ကူပါ။
(၁၂) နိပက။ ။ ရင့္က်က္ေသာညဏ္အေမ်ာ္အျမင္ႏွင့္ျပည့္စံုျပီး ပညာရွိသူ ျဖစ္ရမယ္။ အလုပ္တစ္ခုကို နားလည္ကၽြမ္းက်င္မူ႕ရွိျပီး လုပ္သင့္ မလုပ္သင့္ေသာ အခ်ိန္၊ ကာလ၊ ေဒသ၊ စသည့္တုိ႕ကုိ ႏႈိင္ယွဥ္တတ္သူ၊ အက်ဳိးကုိေျမာ္ျမင္တတ္သူ ျဖစ္ရပါမယ္။
(၁၃) အပၸဂဗၻ။ ။ ကုိယ္၊ႏႈတ္၊စိတ္ တုိ႕ ၾကမ္းတမ္း ရုိင္းျပခ်င္း မရွိသူျဖစ္ရပါမယ္။ ကာယကံ၊ ၀စီကံ၊ မေနာကံ ကုိယ္ႏႈတ္စိတ္ သံုးပါးလုံး ၾကမ္းသူကို ေခၚပါတယ္။ ေမတၱာပြားလုိသူဟာ ကိုယ္ႏူတ္စိတ္ သံုးပါး ႏူးညံမူ႕ရွိရပါမယ္။
(၁၄) ကုေလသု အန ႏုဂိဒၶ။ ။ မိမိႏွင့္ပက္သက္သူမ်ားေပၚတြင္ တဏွာေပမ ျဖင့္ တြယ္တာကပ္ျငိျခင္းကင္းသူ ျဖစ္ရမည္။ အိမ္သား၊ အိမ္သူ လူတုိ႕၌ တြယ္တာ မက္ေမာျခင္း ကင္းသူျဖစ္ရပါမယ္။ တြယ္တာမက္ေမာျခင္းမ်ားသူဟာ ေၾကာင့္ၾကစိုက္ႏဳိင္မည္မဟုတ္၍ ေမတၱာျဖစ္ရန္မလြယ္ကူပါ။
(၁၅) ေမတၱာပြားလုိသူဟာ ပညာရွိအမ်ား သူတစ္ပါးတုိ႕ ကဲ့ရဲ႕ျပစ္တင္မည့္ ဒုစရုိက္၊ ယုတ္ညံေသာ အမူ႕မ်ဳိးကို အေသးအဖြဲ အနည္းငယ္ေလးမွ် ျဖစ္ေစ မျပဳလုပ္ မက်င့္ပါေလႏွင့္လုိ႕ အခ်ဳပ္ေျပာပါတယ္။ သူေတာ္ေကာင္းတုိ႕ ကဲ့ရဲ႕မည့္ အလုပ္အမူ႕မ်ဳိးကို ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္။
ေမတၱာပြားနည္း ။ ။ ၁။ မိမိကုိယ္ကုိ၊ ၂။ ခ်စ္ခင္သူ၊ ၃။ မခ်စ္မမုန္းသူ၊ ၄။ မုန္းသူရန္သူ တုိ႕အား ရန္ကင္းျခင္း ၊ စိတ္ဆင္းရဲကင္းျခင္း၊ ကိုယ္ဆင္ရဲျခင္းကင္းျခင္း၊ မိမိကုိယ္ကုိ ခ်မ္းသာစြာေဆာင္ရြက္ႏုိင္ၾကပါေစ။
ေဘးရန္ခပ္သိမ္း၊ ေသာကခပ္သိမ္း၊ ဆင္းရဲခပ္သိမ္း၊ ႏွလံုးစိတ္၀မ္း ေအးျငိမ္း ၾကပါေစ။
ေမတၱာဘာ၀နာပြားရာတြင္ (က) ေမတၱာပို႕ ။ (ခ) ပြားေမတၱာ ရွိပါသည္။
(က) ေမတၱာပို႕ဆုိသည္မွာ ဘုရားရွိခုိးေသာအခါ အမွ်မေ၀မွီ မည္သူမည္၀ါ က်မ္းမာခ်မ္းသာၾကပါေစ စသျဖင့္ရြတ္ဆုိျခင္းျဖစ္သည္။
(ခ) ပြားေမတၱာ တြင္ ၁။ သာမန္ပြားနည္းႏွင့္ ၂။ အဆင့္ျမင့္ပြားနည္း ဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိးရွိပါသည္။ သာမန္ပြာနည္းသည္ ေမတၱာပြားလုိသူ၏ အသြင့္သ႑န္ကို အာရုံထဲတြင္ ေပၚလာသည့္တုိင္ေအာင္ ႏွလံုးသြင္းျပီး ေမတၱာဘာ၀နာ ပြားမ်ားျခင္းျဖစ္သည္။ အဆင့္ျမင္ေမတၱာပြားနည္းတြင္ သမာဓိ အထူးခုိင္ခံေကာင္းမြန္စြာ ထူေထာင္ျပီး ခက္ခက္ခဲခဲ အခ်ိန္ယူေလ့က်င့္ရေသာ မေနာအၾကည္လုိအပ္ပါသည္။ မေနာအၾကည္အားေကာင္းသူသည္ ေမတၱာဘာ၀နာ ပြားရာတြင္ လြန္စြာခရီးေရာက္ပါသည္။ ေမတၱာစိိတ္ကို အာရုံေပၚသုိ႕ တင္ေပးျခင္း ၀ိတတ္၊ ေမတၱာအာရုံကုိ ထပ္ခါထပ္ခါ ဆင္ျခင္ျခင္းသေဘာ ၀ိစာရ၊ ေမတၱာအာရုံကို ႏွစ္သက္ျခင္းသေဘာ ပီတိ၊ ေမတၱာအာရုံတြင္ ခ်မ္းသာစြာ ခံစားျခင္းသေဘာ သုခ၊ ေမတၱာအာရုံတစ္ခုတည္းေပၚတြင္ စိတ္တည္ျခင္းသေဘာ ဧဂၢကတာ။ စသည့္ စ်ာန္အဂၤ ါ ငါးပါးႏွင့္ ျပည့္စံုက ပထမစ်ာန္ရပါသည္။ ၀ိတတ္၊ ၀ိစာရ သည္ ရုန္႕ရင္းေသာေၾကာင့္ ဖယ္လုိက္ျပီး က်န္သံုးပါးႏွင့္ ျပည့္စံုလွ်င္ ဒုတိယစ်ာန္ရသည္။ ပီတိကို ဖယ္ျပီး က်န္စ်ာန္အဂၤ ါ ႏွစ္ပါးႏွင့္ဆုိ တတိယစ်ာန္ျဖစ္ပါသည္။ ဒီစ်ာန္ကို ေမတၱာစ်ာန္ဟုေခၚသည္ ။ သတၱ၀ါတုိ႕၏ အက်ဳိးစီးပြားကိုလုိလားေသာေၾကာင့္ သုခ ၊ ဧဂၢကတာ စ်ာန္အဂၤ ါႏွစ္ပါးရွိေသာ တတိယစ်ာန္သာလွ်င္ ေမတၱာစ်ာန္ျဖစ္ပါသည္။ ဥေပကၡာ၊ ဧကဂၢတာ စ်ာန္အဂၤ ါရွိေသာ စတုတၳစ်ာန္သည္ ေမတၱာစ်ာန္မျဖစ္ပါ။ ဥေပကၡာသည္ ၀မ္းသာ၊ ၀မ္းနည္း၊ ခ်စ္ျခင္း၊ မုန္းျခင္း ကင္မဲ့ေသာေၾကာင့္ ေမတၱာဘာ၀နာအတြက္ စတုတၳစ်ာန္ မရယူူအပ္ပါ။